ประวัติบ้านผักหวาน

ประวัติบ้านผักหวาน

ประวัติความเป็นมา

            เมื่อ พ.ศ. 2350 ได้มีผู้อพยพจากบ้านสร้างแป้นมาตั้งบ้านเรือนอยู่ที่ไร่นาของตนเองในบริเวณอันเป็นที่ตั้งของบ้านผักหวานในปัจจุบัน คณะบุคคลที่อพยพออกมาเป็นคณะแรกมาตั้งบ้านเรือนใหม่ขึ้นคือ ครอบครัวของ พ่อใหญ่เสาร์ แม่ใหญ่เฒ่า น้อยตำแย, พ่อใหญ่สุดทา แม่ใหญ่นอ พ่อใหญ่ละโห้ แม่ใหญ่หนูลา พ่อใหญ่เสริม แม่ใหญ่เเคน พืชผักหวาน และครอบครัวอื่นๆ รวม 7-8 ครอบครัว มาตั้งที่เป็นเนินที่ราบกว้างมีต้นผักหวานขึ้นเป็นจำนวนมาก เรียกว่าดงผักหวาน หรือเหล่าผักหวาน เนินที่ราบลุ่ม มีลำห้วยน้ำอุดมสมบรูณ์ดี เมื่อได้ตั้งบ้านเรือนขึ้นแล้ว ชาวบ้านได้เอาต้นผักหวานเป็นสัญลักษณ์ในการตั้งชื่อบ้านว่า "บ้านเหล่าผักหวาน" ต่อมาตัดเหลือเพียง บ้านผักหวาน ในระยะนั้นบ้านผักหวานยังขึ้นอยู่ในความปกครองของบ้านสร้างแป้น เพราะถือว่ายังเป็นบ้านพี่เมืองน้อง 

          อ่านประวัติบ้านสร้างแป้น คลิ๊กที่นี่.

          บ้านผักหวานตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของที่ว่าการอำเภอบ้านไผ่ ห่างประมาณ 14 กิโลเมตร ตามเส้นทางหนองน้ำใสบ้านลาน เลี้ยวขวาเข้าไป ประมาณ 3กิโลเมตรเศษ ก็จะถึงบ้านผักหวาน ซึ่งมีทั้งหมดประมาณ 4ตารางกิโลเมตร หรือ 2500 ไร่ 

ลักษณะทางภูมิศาสตร์

ทิศเหนือ   จรดพื้นที่หลัก กม.18,19 ป่างิ้ว หนองฮี

ทิศใต้             จรดเขตพื้นที่บ้านสร้างแป้น
ทิศตะวันออก  จรดเขตพื้นที่บ้านโนนสว่างสันติ

ทิศตะวันตก    จรดพื้นที่บ้านดอนนาแพง

ทรัพยากรแหล่งน้ำและป่าไม้

     บ้านผักหวานมีลำห้วยไหลผ่านจากทางตอนเหนืออ้อมลงมาทางตะวันตกเฉียงใต้ ไปจนถึงทิศใต้ของหมูบ้าน นอกจากนี้ก็ยังมีหนองน้ำขนาดเล็กอยู่ด้วย แต่ในขณะนี้ก็ได้ตื้นเขินไปมาก ไม่สามารถกักเก็บน้ำไว้ใช้ตลอดทั้งปี และมีบางตอนถูกประชาชนเข้ายึดและครอบครองทำนาไปแล้ว

 ประชากรและครัวเรือน 

     บ้านผักหวานมี 73ครัวเรือน  มีประชกร 823 คน แบ่งเป็นชาย 393 คน หญิง 439 คน  

(สำรวจประมาณเมื่อ พ.ศ.2546)

การประกอบอาชีพ 

    ชาวบ้านผักหวานประกอบอาชีพ ทำนา ทำการเกษตร และเลี้ยงสัตว์ 

การศึกษา 

    บ้านผักหวาน มีโรงเรียนประถมประจำหมู่บ้านชื่อ โรงเรียนบ้านผักหวานโนนสว่างเปิดสอนตั้งแต่ชั้นอนุบาลจนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่6 

ศาสนา 

     เดิมชาวบ้านผักหวานยังประกอบพิธีกรรมทางศาสนาที่วัดบ้านสร้างแป้น เพราะยังถือว่าเป็นบ้านพี่เมืองน้อง และนับถือหลวงปู่ฮังเป็นพระประจำหมู่บ้านในขณะนั้น

     ครั้นเมื่อประชากรเพิ่มขึ้น ชาวบ้านผักหวานจึงได้ร่วมกันสร้างวัดขึ้นประจำหมู่บ้าน เพื่อเป็นที่ปฏิบัติธรรม  และการกุศล ชื่อวัด "จอมศรี"

    เจ้าอาวาสวัดจอมศรี เรียงลำดับดังนี้
        1.หลวงปู่แป
        2.พระครู พระมหาทัศน์

สาธารณูปโภค 

         บ้านผักหวานมีไฟฟ้า มีประปาหมูบ้าน และตู้โทรศัพย์สาธารณะ ในด้านคมนาคมสะดวก 

สาธารณสุข ชาวบ้านผักหวานยังถือว่าเป็นส่วนหนึ่งของบ้านสร้างแป้น ดังนั่นจึงมีสถานีอนามัยร่วมกัน ชื่อว่าสถานีอนามัยบ้านสร้างแป้น ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสร้างแป้น โดยมี 4หมู่บ้านใช้บริการ บ้านสร้างแป้น บ้านผักหวาน บ้านดอนนาแพง และบ้านโนนสว่าง

บุคคลสำคัญ 

   1.ผู้ใหญ่บ้านผักหวาน 

      1นายขำ นามจำปา 

      2.นายสังวาล  พืชผักหวาน 
      3.นายบุญสม   แถวนาดี 

    2.พ่อจ้ำ คือ ผู้ที่มีความรู้ในด้านหมอพราหมณ์ภาษาถิ่นเรียกว่าพ่อจ้ำ เป็นผู้นำประกอบพิธีกรรม เช่น  บุญเบิกบ้าน,การเลี้ยงปู่ตา,การไหว้ปู่ตา เรียงลำดับดังนี้ 

       1.นายโอน    นามจำปา

       2.นายแก่น    ต้นทัพไท (ปัจจุบัน)

*************************************

คณะผู้ร่วมสืบค้นประวัติ

     1.นายสังวาล  พืชผักหวาน 

     2.นายคำไพ    ภาวะโคตร 

     3.นายแก่น      ต้นทัพไท

 *************************************

อ้างอิง

  หนังสือสืบฮอยบ้านตำนานเมือง ประวัติอำเอภบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น

**********************************